NHỮNG ĐẶC SẮC NHÌN TỪ CÁCH MẠNG THÁNG 8/1945

NHN          Từ thuở hồng hoang của dân tộc, dù là huyền thoại nhưng chiếc bọc trăm trứng của Mẹ Âu Cơ chính là sự cố kết lòng người, khẳng định chúng ta là dân một nước, là con một nhà.          Thời đại Hùng Vương đến An Dương Vương và các triều đại phong kiến kế tiếp là những cuộc đấu tranh bền bỉ với thiên tai, giặc giã. Theo dòng chảy của thời gian, Việt Nam và tư cách là một quốc gia, dân tộc độc lập ngày càng được định hình rõ và xác lập vị thế trên bản đồ thế giới.         Không thể không tự hào bởi chúng ta là dân tộc duy nhất trong số Bách Việt ở phía Nam Đông Bắc Á thoát khỏi sự đồng hóa của các triều đại phong kiến phương Bắc – dù phải kinh qua muôn vàn thử thách hiểm nghèo và nhiều cơn binh lửa “xương chất thành núi, máu chảy thành sông”…         Từ bản tuyên ngôn độc lập thứ nhất “Nam Quốc Sơn Hà”, đến “Hịch Tướng Sỹ” rồi “Bình Ngô Đại Cáo”, tinh thần độc lập dân tộc ngày càng được bồi đắp, ý chí đấu tranh quật khởi ngày càng mạnh mẽ. Những giá trị cốt lõi của dân tộc cũng được bổ sung, hình thành nền văn hiến, truyền thống đặc sắc, làm cho nguyên khí quốc gia thêm thịnh vượng.        Đặc biệt trong “Bình Ngô Đại Cáo”, tư tưởng Triều đại – Nhà nước của dân, do dân và vì dân được khẳng định: “Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân/ Quân điếu phạt trước lo trừ bạo”… Đây là bước tiến bộ rất lớn của dân tộc Việt Nam và là đóng góp rất ý nghĩa vào sự tiến bộ của nhân loại.         Kế thừa những giá trị đó, Cách mạng Tháng Tám là bản hùng ca của dân tộc Việt Nam thời hiện đại, là sự hiện thực hóa những khát vọng độc lập, tự do của toàn dân tộc sau hơn 8 thập kỉ sống trong thân phận nô lệ, mất nước.        Thứ nhất: Cách mạng Tháng Tám 1945 đã làm nên sự khác biệt căn bản của lịch sử Việt Nam trong thế kỷ 20 so với tất cả các thế kỷ trước đó của lịch sử dân tộc: Thiết lập một nền dân chủ, khẳng định quyền con người, khẳng định những khát vọng của dân tộc. Cuộc đổi thay ấy ở Việt Nam đã bắt đầu từ tháng 8-1945.       Cách mạng giải phóng dân tộc của nhân dân Việt Nam đã diễn ra như một tất yếu, hợp với quy luật phát triển xã hội, với sự đồng thuận của đông đảo nhân dân mang ước vọng xây dựng một xã hội tươi đẹp trong tương lai. Đó là sự xác lập lần đầu ở Việt Nam một nền dân chủ bằng sự lựa chọn thể chế nhà nước sau cuộc cách mạng - thể chế Dân chủ cộng hòa - một thành tựu phổ quát của nền chính trị nhân loại. Việc xây dựng xã hội tốt đẹp đó là hợp với quy luật tiến lên của xã hội loài người. Cuộc nổi dậy của toàn dân Việt Nam theo lời hiệu triệu của Đảng Cộng sản Việt Nam, của Chủ tịch Hồ Chí Minh để giành lại độc lập dân tộc, cuộc Tổng tuyển cử dân chủ đầu tiên được toàn dân sôi nổi hưởng ứng, tiến hành chỉ một thời gian rất ngắn sau đó, lập nên một Chính phủ hợp hiến, hợp lòng dân đã khẳng định điều này.       Thành tựu và những thử thách suốt chặng đường 73 năm qua đã minh chứng những giá trị của một cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân. Công cuộc Đổi mới được Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xướng, lãnh đạo từ những thập niên cuối của thế kỷ 20 cho đến nay chính là sự tiếp nối những giá trị lịch sử và những bài học sâu sắc của cuộc Cách mạng Tháng Tám 1945. Dân chủ hóa và hiện đại hóa là nền tảng vững chắc cho sự phát triển và trường tồn của dân tộc Việt Nam trong tương lai.        Thứ hai: Ngay sau ngày Tổng khởi nghĩa thắng lợi, độc lập dân tộc vừa được giành lại đã đứng trước nguy cơ Còn - Mất, chính quyền của nhân dân bị đe dọa. Trước tình thế vận mệnh dân tộc nguy nan, cả dân tộc Việt Nam, dưới sự lãnh đạo của Đảng, đã bình tĩnh, chủ động và quyết tâm đứng lên bảo vệ với ý chí thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ. Dân tộc trên hết - Tổ quốc trên hết đã trở thành ngọn cờ giương cao trong cuộc đấu tranh chống lại những âm mưu chia rẽ, phá hoại. Chính phủ cách mạng thu hút sự ủng hộ của toàn dân, được toàn dân bảo vệ vì Chính phủ đó hợp với lòng dân. Bài học phát huy tinh thần độc lập tự chủ, tự cường để xây dựng và bảo vệ Chính quyền cách mạng từ những năm tháng hào hùng đó hôm nay vẫn mang nhiều giá trị. “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã trở thành một nước tự do độc lập” (2). Quyền độc lập dân tộc là quyền thiêng liêng, bất khả xâm phạm. Bất cứ thế lực xâm lược nào từ bên ngoài đều bị giáng trả, bất cứ kẻ phá hoại nào từ bên trong đều bị trừng trị. Ý chí đó chính là biểu hiện đậm nét của tư tưởng Không có gì quý hơn độc lập tự do, được Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định, đã đi cùng dân tộc Việt Nam qua những năm tháng ác liệt của hai cuộc kháng chiến chống xâm lược trong thế kỷ 20, đã làm nên những chiến công hiển hách, những thắng lợi vẻ vang của nhân dân Việt Nam. Với ý chí đó, dân tộc Việt Nam đã đi qua chiến tranh cách mạng gian khổ và hào hùng để bảo vệ độc lập tự do của mình. Độc lập tự do của dân tộc là tiền đề tiên quyết để xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân.        Thứ ba: Cách mạng Tháng Tám 1945 đã mở ra một thời đại mới cho dân tộc Việt Nam. Chúng ta muốn xây dựng đất nước trong hòa bình và hữu nghị. Sau khi nước Việt Nam mới ra đời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra Thông cáo về chính sách đối ngoại của Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, trong đó nêu rõ mục tiêu: Xây dựng nền hòa bình thế giới lâu dài. Sau hai cuộc chiến tranh khốc liệt và vinh quang, “Súng gươm vứt bỏ lại hiền như xưa”, nhân dân Việt Nam tiếp tục sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước. Hôm nay nhân dân Việt Nam vẫn tiếp tục con đường được mở ra từ Cách mạng Tháng Tám 1945 bằng sức mạnh dân tộc trong xu thế thời đại mới. Trên con đường đó, Việt Nam chủ động hội nhập, Việt Nam muốn là bạn và là đối tác tin cậy với tất cả các nước. Việt Nam muốn hợp tác để cùng phát triển, trên cơ sở các công pháp quốc tế, nhưng cũng kiên quyết bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của dân tộc và sự toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.        Thứ tư: Những bài học lớn từ Cách mạng Tháng Tám vẫn vẹn nguyên giá trị cho quá trình đổi mới, hội nhập và phát triển của đất nước hôm nay.        Đó là bài học về xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc, tập hợp và phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân trong mỗi hành động cách mạng. Để đất nước phát triển bền vững hôm nay, trong bối cảnh mới càng cần chúng ta phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết dân tộc rộng rãi, không chỉ của đồng bào trong nước mà cả cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, nhưng ở một tầm cao mới, bằng những phương pháp mới.        Đó là bài học về vận dụng sách lược khôn khéo để mở rộng các mối liên hệ quốc tế cho cách mạng Việt Nam; bài học về nhận định đúng tình hình, xác định đúng thời cơ lịch sử và nhạy bén nắm bắt thời cơ, tận dụng những lợi thế do thời cơ mang lại để kiên quyết và kịp thời phát động toàn dân đứng dậy Tổng khởi nghĩa thắng lợi. Những bài học này đã được phát huy trong hai cuộc kháng chiến bảo vệ độc lập dân tộc trước kia, nay vẫn cần tiếp tục phát huy sáng tạo khi đất nước tiến sâu vào hội nhập, vừa hợp tác vừa đấu tranh để phát triển bình đẳng.        Đó còn là bài học xây dựng, rèn luyện và trưởng thành của một đảng cộng sản chân chính, toàn tâm, toàn ý đấu tranh, hy sinh vì lợi ích của Tổ quốc, của nhân dân; biết vận dụng thực hiện đúng đắn tư tưởng Hồ Chí Minh để vượt qua mọi khó khăn, trở ngại. Những điều này cho đến nay vẫn mang tính thời sự khi Đảng kêu gọi tăng cường tính chiến đấu và nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng; tiếp tục thực hiện Nghị quyết T.Ư 4 (khóa XII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, phòng chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, tiếp tục đẩy mạnh Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh hiện nay.       Suy ngẫm về Cách mạng Tháng Tám và những giá trị cốt lõi được hình thành, phát triển trong suốt chiều dài lịch sử dân tộc, chúng ta tin tưởng, đoàn kết một lòng dưới sự lãnh đạo của Đảng, xây dựng thành công một nước Việt Nam giàu mạnh, văn minh, sánh vai với các nước tiên tiến, văn minh trên thế giới.